در گذشتههای دور که علم پزشکی تا این حد پیشرفت نکرده بود و برای درمان ریزش مو، انواع و اقسام روشهای درمانی از دارو گرفته تا جراحیهای تهاجمی و کم تهاجمی وجود نداشت، مردم از گیاه ریزش مو برای توقف و درمان این معضل استفاده میکردند. اتفاقا در اغلب موارد، این روش جواب هم میداد و باعث میشد که فرد درمان شده موهای پرپشتی پیدا کند.
در میان انواع گیاه ضد ریزش مو احتمالا نام حنا، آلوئه ورا و ... را شنیدهاید؛ اما جالب است بدانید که تاکنون 30 گیاه مفید برای ریزش مو شناخته شده است. تعداد بسیار زیادی از این گیاهان به راحتی و در بیشتر عطاریها در دسترس هستند و میتوانید آنها را برای درمان مشکل ریزش موی خود امتحان کنید. در این مقاله با این گیاهان و خواص آنها آشنا میشوید و به شما میگوییم که روش استفاده از گیاه برای ریزش مو چگونه است.
چه عواملی سبب نازک شدن مو و ریزش مو میشوند؟
آکادمی متخصصان پوست آمریکا معتقد است که ریختن 50 تا 100 تار مو در روز طبیعی است و زمانی که تعداد این تارها بیشتر شود، شما مشکل ریزش مو دارید. پوست کف سر یکی از پیچیدهترین اعضای بدن ما است و لایهها و عملکردهای مختلفی دارد. به همین خاطر، دلایل ریزش مو هم پیچیده و متفاوت هستند و برخی از آنها از گذشتههای دور تاکنون ناشناخته ماندهاند.
در ادامه به دلایل شناخته شده ریزش مو میپردازیم که با کنترل آنها (به جز ژنتیک)، داشتن رژیم غذایی سالم و استفاده از انواع گیاه ریزش مو میتوانید این معضل را درمان کنید:
- عوامل ژنتیکی
- استرس و اضطراب
- اختلالات هورمونی بعد از زایمان
- یائسگی
- ابتلا به بیماریهایی مثل کووید و سایر بیماریهای عفونی
- بیماریهای خودایمنی مثل آلوپسی آره آتا
- اختلالات تیروئید
- آلوپسی آندروژنیک (ریزش موی مردانه و زنانه)
- سوء تغذیه
- روشهای نادرست نگهداری و حالت دهی مو
- مصرف برخی از داروها
آیا داروهای گیاهی برای ریزش مو مؤثر هستند؟
یکی از دلایلی که درمان گیاهی ریزش مو هنوز کاربرد دارد و اخیرا توجهات را به خود جلب کرده، عوارض ناچیز انواع گیاه ضد ریزش مو برای پوست و موی سر است. بدترین اتفاقی که در استفاده از این گیاهان رخ میدهد، درمان نشدن ریزش مو است؛ در حالی که درمانهای مدرن بدون نتیجه یا با نتیجه هم عوارضی را به دنبال خواهند داشت.
البته باید حواستان به روی دیگر سکه هم باشد و به هنگام استفاده از گیاه ریزش مو، انتظارات خود را مدیریت کنید. تاکنون هیچ تحقیق علمی نتوانسته ثابت کند که این گیاهان دارویی میتوانند ریزش موی شدید را کاملا متوقف و درمان کنند و برای مشاهده نتیجه آنها، باید مرتب و برای طولانی مدت از این گیاهان دارویی استفاده کنید؛ بنابراین انتظار معجزه از آنها نداشته باشید.
معرفی گیاهان مفید ضد ریزش برای کاهش ریزش مو
در ادامه 30 گیاه ریزش مو را معرفی میکنیم که کارایی برخی از آنها را تحقیقات علمی و برخی دیگر را تجربه و طب سنتی ثابت کرده است.
1- شیرین بیان
شیرین بیان یک گیاه ضد ریزش مو مفید است که کارکردی چندگانه برای مو و پوست کف سر دارد. گیاه شیرین بیان در درجه اول، گردش خون در کف سر را تحریک کرده و از این راه، سرعت رشد موها را بالا میبرد. از طرف دیگر فولیکولهای مو را تغذیه میکند که این موضوع منجر به افزایش ضخامت موها و ترمیم آنها میشود. همچنین پوست کف سر را نیز ضدعفونی میکند و از این طریق، جلوی برخی از بیماریهای مؤثر در ریزش مو مثل شوره سر را میگیرد.
2- برینگراج
در طب سنتی هندی هم اعتقاد سفت و سختی به استفاده از گیاه برای ریزش مو دارد. برینگراج، گل مروارید کاذب یا برنجاسف یکی از گیاهانی است که در طب سنتی هندی (آیورودا) برای درمان ریزش مو به کار میرود. این گیاه خواص ضد التهابی و آنتی اکسیدانی دارد و از آن برای تحریک رشد مو استفاده میشود. علاوه بر این هندیها از آن برای رفع سفیدی مو، درماتیت و اگزمای کف سر استفاده میکنند.
3- گیاه رزماری برای مو
به تازگی استفاده از رزماری برای بهبود طعم و بوی غذا باب شده است؛ اما این گیاه کاربردهایی فراتر از این دارد و از آن به عنوان گیاه ریزش مو هم استفاده میشود. این گیاه ضخامت موها را افزایش میدهد و اگر آن را با روغن زیتون ترکیب کنید، به افزایش رشد موها کمک میکند.
رزماری با تغذیه فولیکولها جلوی سفید شدن موها را میگیرد و موهای آسیب دیده را ترمیم میکند.
4- گیاه دم اسب
دم اسب یا مسواک بطری از گیاهانی است که قدمت حضور آن روی زمین از انسان و دایناسورها هم بیشتر است. عصاره این گیاه مثل کلاژن از بافتهای همبند پشتیبانی میکند و از جمله منابع غنی سیلیس شناخته میشود که برای رشد موها ضروری است. استفاده از این گیاه ریزش مو در قالب ماسک، مکمل و ... به شما موهای درخشان و شاداب هدیه میدهد.
5- گیاه مورد
مورد یک گیاه ضد ریزش مو است که از گذشتههای دور در طب سنتی ایرانی کاربرد داشته است. این گیاه خاصیت ضد التهابی و ضد قارچی دارد و از این طریق بسیاری از معضلاتی که منجر به ریزش مو میشوند را درمان میکند. علاوه بر این، با تحریک گردش خون رشد موها را افزایش میدهد.
6- هیبیسکوس (ختمی)
هیبیسکوس یا ختمی همان گیاهی است که از گلبرگهای خشک شده آن برای درست کردن چای ترش استفاده میشود. این گیاه قدمتی دیرینه در طب سنتی کشورهای مختلف و از جمله ایران دارد. تحقیقات علمی اولیه ثابت کردهاند که این گیاه میتواند گردش خون در پوست کف سر را افزایش دهد و با افزایش اندازه فولیکولها، رشد و ضخامت موها را بیشتر میکند.
7- جینسینگ
جینسینگ از جمله ابر گیاهان دارویی است که کاربردهای مختلفی برای اعضای حیاتی بدن دارد. این گیاه ریزش مو با تقویت فولیکولها رشد مو را افزایش میدهد. برخی از تحقیقات علمی انجام شده در ژاپن ثابت کردهاند که جینسینگ کرهای (آسیایی) جلوی ریزش موی ناشی از کمبود تستوسترون در مردان را میگیرد. همچنین این گیاه میتواند جلوی اثرات مخرب ناشی از رادیکالهای آزاد را بگیرد و از کوتیکولهای مو در برابر اشعههای مضر خورشید محافظت کند.
8- شیکاکای
شیکاکای یکی دیگر از گیاهانی است که در طب سنتی هند برای درمان ریزش مو کاربرد دارد. به منظور استفاده از این گیاه برای جلوگیری از ریزش، باید آن را خشک و بعد پودر کنید.
سپس پودر شیکاکای را با آب گرم مخلوط کنید تا به ترکیبی خمیر مانند برسید. ماساژ دادن این خمیر روی پوست سر، گردش خون در کف سر و در نتیجه رشد مو را تحریک میکند.
9- آلوئه ورا
امروزه کمتر کسی را میتوان پیدا کرد که به خواص آلوئه ورا آگاه نباشد. این گیاه ضد ریزش مو یکی از قدرتمندترین آبرسانهای طبیعی است و میتواند خشکی مو و خشکی کف سر را درمان کند. خواص آلوئه ورا برای مو را بخوانید. علاوه بر این برای مبارزه با التهاب و تحریک پوستی کف سر هم مفید است.
ژل گیاه آلوورا حاوی انواع ویتامینهای A ،C ،E ،B12 و فولیک اسید است که تمامی آنها برای داشتن موهایی سالم و پرپشت ضروری هستند.
برای بهره بردن از خواص آلوئه ورا برای ریزش مو، میتوانید از شامپوی موهای چرب آلوئه ورا الیو استفاده کنید. در ترکیبات این شامپو از ژل آلوئه ورا و عصاره علف لیمو طبیعی استفاده شده که ترکیب آنها چربی پوست سر را کنترل میکند و رطوبت آن را افزایش میدهد.
10- چریش
چریش یا نیم (Neem) یک گیاه ریزش مو دیگر است که خواص ضد قارچی و ضد التهابی دارد و میتواند در درمان شوره و شپش مو بسیار مفید باشد. همچنین روغن این گیاه سایر بیماریهای مؤثر در ریزش مو مثل آلوپسی آره آتا را هم درمان میکند و اسیدهای لینولئیک و اولئیک آن استحکام و سلامت موها را افزایش میدهد.
11- چای سبز
چای سبز هم از جمله گیاهانی است که بسیاری به خواص آن برای سلامتی مثل کاهش وزن و ... آگاهی دارند. با این حال، چای سبز به عنوان یک گیاه ضد ریزش مو هم کاربرد دارد.
آنتی اکسیدان موجود در این گیاه، التهاب کف سر و ریزش موی ناشی از آن را از بین میبرد و پانتول موجود در آن، موها را تقویت میکند.
12- جاسمین (گل یاس)
بسیاری از ما گل یاس، جزمین یا جاسمین را به خاطر زیبایی آن میشناسیم و از این گیاه به عنوان زینت بخش باغچه و خانه خود استفاده میکنیم. با این وجود، جاسمین به عنوان گیاه ریزش مو هم به کار میرود و روغن آن خاصیت ضد میکروبی دارد. همچنین عصاره گل یاس شب یا محبوبه شب هم میتواند به عنوان یک تونیک برای ریزش مو عمل کند.
13- جینکو بیلوبا
جینکو بلوبا یکی دیگر از گیاهان قدرتمند در طب سنتی چین است که خواص آن تقریبا با جینسنگ برابری میکند. این گیاه ریزش مو هم جریان خون در پوست سر را بهبود میبخشد و رشد مو را تحریک میکند. از طرف دیگر فولیکولهای مو را تقویت میکند و باعث میشود که موهایی محکم و سالم داشته باشید.
14- کنجد
روغن کنجد سرشار از اسیدهای چرب مفیدی مثل امگا 3، 6 و 9 است که همگی در رشد مو و جلوگیری از ریزش آن تأثیر زیادی دارند. علاوه بر این، میتوانید از این روغن به عنوان نرم کننده و سرم مو استفاده کنید تا موهایتان تقویت شود و جلوی آسیبهای حرارتی سشوار و ... را بگیرید.
15- روغن نارگیل
روغن نارگیل یکی دیگر از ترکیبات معجزهگر در طب سنتی است. نارگیل با جلوگیری از موخوره، افزایش رطوبت موها و بستن کوتیکولهای آن، به عنوان گیاه ریزش مو عمل میکند. استفاده مداوم از این روغن یا شامپوهای گیاهی حاوی آن، موهایی نرم و براق به شما هدیه میدهد. مثلا با استفاده از نرم کننده و شامپو نارگیل الیو میتوانید موهای آسیب دیده خود را ترمیم کنید و ظاهری طبیعی به آنها ببخشید.
16- آملا (آمله)؛ گوسبری یا انگور فرنگی هندی
آملا یک گیاه ریزش مو سرشار از ویتامین C است و به تحریک کلاژن سازی در بدن کمک میکند. ترکیب این 2 خاصیت، فولیکولهای مو را تقویت میکند و باعث میشود که موهایی با رشد مناسب و سالم داشته باشید.
17- مریم گلی
مریم گلی هم یکی دیگر از گیاهان محبوب در طب سنتی ایرانی است که به دلیل خواص قابض و ضد عفونی کننده خود کاربرد زیادی دارد. خواص این گیاه ریزش مو، ریشه موها را تقویت میکند و باعث ضخیم شدن و پرپشت شدن موها میشود.
18- برگ کاری
کاری گیاهی مغذی است و به همین دلیل تعجبی ندارد که از آن به عنوان گیاه ریزش مو هم استفاده شود. این گیاه با تغذیه ریشههای مو، لایههای مو را تقویت میکند و جلوی ریزش و سفید شدن موها را میگیرد.
19- تولسی یا ریحان مقدس
تولسی یا ریحان مقدس یکی دیگر از گیاهان مفید برای سلامت مو است که واکنشهای بدن نسبت به استرس را کنترل میکند. همان طور که گفتیم، استرس نقش مهمی در ریزش مو دارد و تولسی با تعدیل پاسخ بدن در برابر استرس، به صورت غیر مستقیم به عنوان گیاه ریزش مو عمل میکند.
20- گزنه
بسیاری از ما گزنه را به خاطر سوزش پوستمان پس از تماس با این گیاه به خاطر داریم؛ اما گزنه به عنوان گیاه ریزش مو هم کاربرد دارد. این گیاه منبع غنی آنتی اکسیدان است و با باکتری، میکروب و التهاب موجود در پوست سر مبارزه میکند. همچنین فنولهای موجود در آن، اثر رادیکالهای آزاد روی ریزش مو را خنثی میکنند.
21- شبدر قرمز
شبدر یا شامروک قرمز یک گیاه ریزش مو دیگر است که با چند خاصیت، جلوی ریزش مو را میگیرد:
- کاهش التهاب
- تحریک سنتز پروتئین برای تقویت فولیکول و کوتیکول مو
- عملکرد شبه استروژنی برای تحریک فولیکولها و رشد مو
تحقیقات علمی نشان دادهاند که این گیاه میتواند سلامت پوست و موی زنان یائسه را بهبود ببخشد.
22- ساو پالمتو یا سرینو ریپنز
ساو پالمتو خواصی شبیه به شبدر قرمز دارد و تولید هورمونهای DHT و تستوسترون را کنترل میکند. این موضوع باعث میشود که ساو پالمتو به عنوان گیاه ضد ریزش مو آندروژنیک عمل کند. برخی از مطالعات علمی هم نشان دادهاند که استفاده موضعی از این گیاه میتواند افزایش رشد و ضخامت مو را به دنبال داشته باشد.
23- گیلاس زمستانی
در طب سنتی آیورودا قرنها است که از این گیاه برای ریزش مو استفاده میشود. البته کارکرد این گیاه ریزش مو، غیرمستقیم است و با کنترل استرس و اضطراب جلوی ریزش مو را میگیرد. کنترل این عوامل مخرب میتواند جلوی بسیاری از بیماریها و مشکلات سلامتی و از جمله ریزش مو را بگیرد.
24- گوتوکولا
گوتوکولا یا آب قاشقی گیاهی است از خانواده جعفریها که در طب سنتی هند از آن برای توسعه چاکرای تاج سر استفاده میشود. این عملکرد بیماریهای این چاکرا و از جمله ریزش مو را بهبود میبخشد. این گیاه ریزش مو جریان خون در کف سر را افزایش میدهد و فولیکول مو را تقویت میکند. این خاصیت منجر به افزایش رشد مو میشود.
25- دانه شنبلیله
شنبلیله یکی از گیاهان محبوب ما ایرانیها است که به یکی از لذیذترین غذاهای ما یعنی قرمه سبزی عطر و بویی بینظیر میبخشد. شنبلیله به عنوان گیاه ریزش مو هم کاربرد دارد و از روغن تخم آن برای کاهش تحریک و التهاب پوست سر استفاده میشود.
26- نعناع تند یا فلفلی
نعناع تند، پونه کوهی یا نعناع فلفلی یکی از گیاهان دارویی محبوب و مفید است که به عنوان گیاه ریزش مو هم کاربرد دارد. عصاره این گیاه پوست کف سر را پاک سازی میکند و باعث میشود که فولیکولهایی سالم و موهایی براق داشته باشید.
27- روغن براهمی
براهمی در طب سنتی هند به عنوان گیاه ضد ریزش مو کاربرد دارد. روغن این گیاه حاوی مقدار زیادی آلکالوئید است که تولید پروتئینهای رشد مو در بدن را تحریک میکند.
28- حنا
حنا گیاه ضد ریزش مو پر کاربردی است که از قدیم برای درمان این معضل و رنگ کردن موها کاربرد داشته است. این گیاه موخوره و شکنندگی موها را کاهش میدهد و موهای آسیب دیده را ترمیم میکند. همچنین با تغذیه فولیکولها، رشد مو را بیشتر میکند.
29- روغن زیتون
روغن زیتون هم مثل روغن نارگیل و کنجد حاوی اسیدهای چرب و مواد مغذی برای مو است. اگر مو و پوست سر خشکی دارید، با استفاده از روغن زیتون میتوانید این مشکل را برطرف کنید و موهایی هیدراته، شاداب و سالم داشته باشید. اگر پوست و موی چربی دارید، در مصرف این روغن احتیاط کنید و تنها چند قطره از آن را به شامپوی خود اضافه کنید.
30- روغن جوجوبا
جوجوبا هم یک گیاه ریزش مو همه کاره است که با افزایش رطوبت، تنظیم چربی و مبارزه با قارچ و میکروب جلوی ریزش مو را میگیرد. روغن جوجوبا آسیبهای حرارتی مو را کاهش میدهد و با بستن کوتیکولهای مو، جلوی موخوره را هم میگیرد.
قویترین گیاه ریزش مو چیست؟
از تمامی گیاهانی که در بالا معرفی کردیم، میتوانید به عنوان قویترین گیاه برای ریزش مو استفاده کنید. میزان قدرت این گیاهان به هدف از کاربرد آنها بستگی دارد.
اگر ریزش موهای شما ناشی از استرس است، میتوانید از گیاهان دارویی مورد استفاده در طب سنتی هند، مثل گیلاس زمستانی استفاده کنید. اگر ریزش موهای شما ناشی از خشکی مو و پوست سر است، با روغن نارگیل و ژل آلوئه ورا به جنگ آن بروید.
بسیاری بر این باورند که حنا، آلوئه ورا، رزماری، جینسینگ و اسطوخودوس را باید در صدر فهرست بهترین گیاه ریزش مو قرار داد.
خواص اسطوخودوس یا لوندر را اینجا بخوانید.
طرز استفاده از گیاهان برای رشد مو
بهترین روش درمان گیاهی ریزش مو این است که گیاه ریزش مو را به صورت موضعی و در قالب ماسک، سرم و ... روی موهای خود قرار دهید.
فقط حواستان باشد که برخی از روغنها مثل روغن کنجد، نارگیل و جوجوبا را باید با روغنهای حامل یا مواد دیگری مثل گلاب و ... رقیق کنید؛ چون قرار دادن مقادیر زیاد از آنها روی سر میتواند پوست کف سر را تحریک کند. همچنین برای درمان خانگی ریزش مو میتوانید از مکملهای خوراکی حاوی گیاهان ضد ریزش مو استفاده کنید.
یکی از راه های مفید و مؤثر برای درمان ریزش مو، استفاده از شامپو اسطوخودوس الیو است که با فرمولاسیون ضد ریزش مو ساخته شده و به غیر از عصاره اسطوخودوس، عصاره طبیعی رزماری هم دارد. این شامپو ریشه موها را تقویت میکند و ترکیبات مغذی آن باعث ترمیم موهای آسیب دیده میشود.
انواع بهترین گیاه ریزش مو در شامپوهای الیو
در این مقاله، انواع گیاه برای ریزش مو مفید و مؤثر را معرفی کردیم که تأثیر آنها را تحقیقات علمی و طب سنتی کشورهای مختلف ثابت کرده است. برای استفاده مؤثر از انواع گیاه ضد ریزش مو، میتوانید از شامپوها، نرم کنندهها و ماسک موهای الیو استفاده کنید. عصاره انواع گیاهان طبیعی در ترکیبات محصولات الیو استفاده شده است و از آنجایی که پارابن و ترکیبات شیمیایی مضر ندارند، عوارضی را ایجاد نمیکنند.
مقالات مرتبط